آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب می‌فرمودند: من در مشهد اقامه نماز مسجدی را به عهده داشتم، جوانی با لباس رنگارنگ در صفحه اول نماز نشسته بود، سالمندی به او طعنه زد ؛که آیا خجالت نمی‌کشی با این لباس جلف در صفحه اول نشسته‌ای؟ او شرمنده شد و رفت در صف دیگر نشست. من به آن پیرمرد گفتم: چه حقی داشتی این جوان را از سر جایش بلند کردی؟ مگر شرط حضور در صف اول رنگ لباس است؟ او هم از جوان عذرخواهی کرد، و خواست تا در جای اولش بنشیند.

اگر کودکی دو ساله در جایی نشسته باشد،  بالاترین شخصیت هم، حق ندارد این کودک را از جایش بلند کند، و در جای او نماز بخواند؛ اگر این را بکند نمازش باطل است.

لباس زیبا و آرایش مادر به هنگام نماز (که مستحبت است)سبب گرایش دختران به نماز می‌شود. اگر از دختری بپرسند عروسی را بیشتر دوست داری یا عزا را؟ می‌گوید: عروسی را. زیرا در عروسی همه لباس زیبا می‌پوشند و دختر از آنجا که به آرایش علاقه دارد، همین که دید مادرش به هنگام نماز تغییر لباس و آرایش می‌دهد، او هم به نماز علاقمند می‌شود.

البته طبعاً هرچه والدین آگاه‌تر به مسائل تربیتی و محبتشان بیشتر در عمل پیشگام‌تر باشند، در این زمینه موفق‌تر خواهند بود.

والدین باید بدانند که عقب انداختن آموزش نماز تا سن بلوغ، کار آنان را سخت می‌کند. برای نمونه اگر به کودکی اجازه سیگار کشیدن را تا ۱۵ سالگی بدهیم،سپس یکباره از او بخواهیم از سیگار دست بردارد، مشکل خواهد بود. اگر بخواهیم دختری را از سن ۹ سالگی بی‌حجاب یا بدحجاب رها کنیم، به طور قطع نمی‌توان در یک لحظه لباسی را که به او عادت کرده از او گرفت؛ همانگونه که اگر به طفلی دو سال یکسره شیر بدهیم و بعد بخواهیم یکباره به او کباب بدهیم، به معده او فشار وارد می‌شود؛ بنابراین باید والدین از سال ها پیش از بلوغ، فرزندان خود را با نماز آشنا کنند.

والدین باید بدانند که در آموزش نماز به کودکان، مستحبات را وارد نکنند؛ یعنی اول به آموزش واجبات آن هم به حداقل‌ها بسنده کنند.

یکی از عالمان ستمگر، از عالمی دعوت کرد که یکی از سه پیشنهادش را بپذیرد؛ یا منصب قضاوت را عهده بگیرد، یا معلم فرزندانش شود، یا اینکه در سفره‌ای مهمان حاکم گردد.

آن شخص در محاسبات خود گفت: مهمان شدن در چند دقیقه،بهتر از قاضی و مدرس شدن برای حکومت طاغوت در زمانی طولانی است؛ افزون بر اینکه گناهش هم کمتر است. ولی همین که سر سفره رنگین حاکم نشست و از غذاهای لذیذ، ولی حرام او خورد، به حاکم گفت: من هم مسئولیت قضاوت را می‌پذیرم و هم مسئولیت تدریس فرزندانت را!

در روایت داریم که مال حرام در نسل ثر می‌گذارد:( کسب الحرام یبین فی الذریه)الکافی ،ج۵،ص۱۲۵.

یاد خداوند برکت‌های بسیاری دارد، از جمله:

۱.یاد نعمت‌های او عامل شکر اوست؛

۲.یاد قدرت او سبب توکل بر اوست؛

۳.یاد الطاف او سبب محبت اوست؛

۴.یاد قهر و خشم او علتی برای خوف از اوست؛

۵.یاد عظمت و بزرگی او سبب خشیت در مقابل اوست؛

۶.یاد علم او به پنهان پنهان و آشکار،مایه حیا و پاکدامنی ماست؛

۷.یاد عفو و کرم او مایه امید و توبه است؛

۸.یاد عدل او، عامل تقوا و پرهیزگاری است؛

اگر بدانیم بدون اراده خداوند متعال حتی چاقو قدرت بریدن ندارد ،همانگونه که چاقوی ابراهیم گلوی فرزندش اسماعیل علیه السلام را نبرید؛

اگر تیغ عالم بجنبد ز جای نبرد رگی تا نخواهد خدای

اگر بدانیم که آتش بدون اراده او نمی‌سوزاند، چنانچه ابراهیم را نسوزاند؛

اگر بدانیم با اراده او و حتی بدون ازدواج و داشتن شوهر زنی بچه‌دار می‌شود، همانند مریم؛

اگر بدانیم از پیرمردی به نام، با داشتن همسری نازا آن هم در کهولت، نوزادی به نام متولد می‌شود؛ چنانچه از زکریا و همسرش یحیی متولد شد؛

اگر بدانیم به اراده خدا عصای موسی علیه السلام که به دریا خورد، آب سفت می‌شود و همین عصا که به سنگ خورد، از سنگ آب می‌آید؛

اگر بدانیم تمام تکیه‌گاه‌ها در زمانی کارایی خودش را از دست می‌دهد که؛

نه اسبابی در کار است: (تقطعت بهم الاسباب)بقره ۱۶۶.

نه انسابی در کار است:( فلا انساب بینهم یومئذ) مومنون ۱۰۱

نه دوستی سراغ دوست را می‌گیرد:( ولا یسئل حمیم حمیما) معارج ۱۰

نه مالی و نه فرزندی کارایی دارد:( یوم لا ینفع مال ولا بنون) شعرا ۸۸

نه عذرخواهی سودی دارد:( یوم لا ینفع الظالمین معذرتهم) غافل ۵۲

و نه روابط اجتماعی مفید هستند:( یوم لا یغنی مولی عن مولی شیئا ولا هم ینصرون) دخان ۴۱

اگر بدانیم روزگاری داریم که تمام وجود ما را پشیمانی، حسرت، ندامت می‌گیرد و با تمام وجود می‌گوییم:

سلطنت من نابود شد: (هلک عنی سلطانیه) حاقه ۲۹

مال من هدر رفت: (ما اغنی عنی مالیه)همان ۲۸

و این همه سرمایه را هدر دادم:( اهلکت مالا لبدا) بلد ۴

اگر بدانیم غفلت،انسان را از چهارپایان پست‌تر  هم قرار می‌دهد:( اولئک کالانعام بل هم اضل اولئک  هم الغافلون) اعراف ۱۷۹

قطعاً به گونه دیگر عمل و رفتار خواهیم کرد؛ به هر حال چگونه می‌توان کسی که خود غافل است، به دیگران تذکر دهد.

واقعیت این است که اگر لطف خداوند متعال نباشد همه ما در همه چیز باختیم.

در این میان، از ساده‌ترین راه آشتی با خدا و خارج شدن از غفلت و توجه به عجز‌ها و نیازهاست. با نماز می‌توان از راهی ساده، ارزان، دائمی ،پرمحتوا، با سابقه‌ای از آدم تا خاتم و به وسیله چند واژه در هر مکان و هر زمان با او پیوند برقرار کرد.

اگر انسان بداند که برای سقوط او چه چیزهایی در کمین است،از قبیل هوس‌ها، وسوسه‌ها، شیطان‌ها ،حسادت‌ها و خطرها، به سراغ قدرتی ‌بی پایان می‌رود؛

اگر انسان بداند حکومت‌ها قابل اعتماد نیستند، مادیات همیشه کارایی ندارد، دوستان او را رها می‌کنند و به طور کلی ورق برمی‌گردد و سرنوشت صدرصد تغییر می‌کند به سراغ پناهگاه می‌رود و از ریسمان‌های پوسیده دست برمی‌دارد.

قرآن تکیه بر غیر خدا را تکیه بر تار عنکبوت می‌داند و همچنین می‌فرماید:همه قدرت‌ها توانایی آفریدن یک مگس را ندارند و اگر مگسی چیزی از آنها را برباید، حتی ابرقدرت‌ها هم نمی‌توانند آن را از دهانش باز پس گیرند. حج ۷۳

کوتاه سخن آنکه که توجه به ضعف‌ها و نیازها انسان را با خداوند گره می‌زند؛ زیرا: اوست که به هنگام بیماری مرا شفا می‌دهد:( و اذا مرضت  فهو یشفین) شعرا ۸۰

گرسنگی و تشنگی او برطرف می‌سازد:(و الذی هو یطعمنی و یسقین) همان ۷۹.

آینده من نیز  وابسته است

قرآن می‌فرماید: که نماز وسیله‌ای برای حل مشکلات است (واستعینوا بالصبر والصلاة).بقره۴۵ انسان به دلیل کمبودها و ضعف علمی، جسمی، فکری و با توجه به حوادث پیش بینی شده و نشده، به یک پناهگاه نیاز دارد و باید به منبعی متصل شود .قرآن به پیامبر می‌فرماید: چون گرفتاریت در روز زیاد است، سحرها به دو منبع انرژی وصل شو یکی تهجد و نماز شب که تو را مقاوم می‌کند (ان ناشئته اللیل هی اشد وطئاً و اقوم قیلا) مزمل۶.دیگری تلاوت قرآن .

همچنین در قرآن کریم می‌خوانیم: از صبر و نماز برابر همه مشکلات کمک بگیرید. نماز با توجه، انسان را به یاد قدرت بی‌پایان خدا می‌اندازد و همه قدرت‌ها را هرچه باشد، به جز او کوچک جلوه می‌دهد. مهر او را در دل زیاد می‌کند و روحیه توکل را تقویت می‌نماید و انسان را از وابستگی‌های مادی می‌رهاند. همه این آثار، انسان را در برابر مشکلات مقاوم می‌کند.

بنابر روایات حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله هرگاه مسئله مهمی برایش رخ می‌داد، به نماز می‌ایستاد و این آیه را تلاوت می‌کرد:(واستعینوا بالصبر و الصلوه)مسترک الوسایل ج1۲،ص۲۴۲.

نماز احساس در محضر خدا بودن است و هر کس این احساس را داشته باشد مقاوم می‌گردد. اگر شناگر بداند شیرجه او زیر نظر تماشاچیان است، تا آخرین نفس خود را زیر آب نگه می‌دارد؛ اگر کودک دست خود را در دست پدر بداند از نگاه هیچکس  دلهره‌ای ندارد؛ قرآن کریم نیز به موسی و هارون می‌فرماید:( اننی معکما اسمع و اری)طه۴۶. به نوح نیز می‌فرماید:( واصنع الفلک باعیننا و وحینا)هود۳۷.

بنابراین احساس حضور در محضر خدا انسان را مقاوم می‌کند؛ آنچنان که هر گروهی که از کنار نوح عبور می‌کرد، او را مسخره می‌کردند، ولی او هیچ تردیدی به خود راه نمی‌داد: (کلما مر علیه ملا من قومه سخروا منه)هود۳۸. یا هرچه فرعون موسی را تحقیر کرد، ذره‌ای در موسی اثر نگذاشت. آری؛ اگر طنابی که به جایی محکم متصل است به دست انسان باشد در برابر هیچ موجی دغدغه ندارد.

نشانه دیگر مقاوم سازی نماز،اقرار مخالفان شعیب بود که به او می‌گفتند: آیا نمازت، تو را وادار کرده که در برابر عقاید و اعمال ما ایستادگی کنی؟( قالوا یا شعیب اصلاتک تامرک ان نترک ما یعبد اباونااو ان نفعل فی اموالنا ما نشوا)هود۸۷.

به این مثال توجه کنید: اگه شما در یک قطعه زمین یک هکتاری باشید،آن را بزرگ می‌بینید؛ اما اگر سوار هواپیما شدید و به آسمان رفتید؛ این قطعه زمین یک هکتاری به اندازه یک جعبه پرتقال می‌شود. اگر بالاتر بروید به قدر یک صابون و باز هم بالاتر بروید، به قدر یک آدامس و اگر بالاتر رفتید به قدر یک عدس می‌شود؛ آنچنان که هرچه بیشتر اوج بگیرید، زمین کوچک‌تر می‌شود. خاصیت نماز اینه که اگر در آن اوجی باشد هرچه غیر خدا باشد کوچک می‌گردد.

حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند:(عظم الخالق فی انفسهم فصغرهما دونه فی اعینهم)نهج البلاغه خطبه متقین. کسی که خالق در نظرش بزرگ باشد، همه چیز دیگر در نزد او کوچک است.

ساحرانی که برای رسوا کردن موسی علیه السلام از مناطق مختلف به مرکز آمده بودند، از فرعون تقاضای پاداش داشتند،، ولی همین که معجزه موسی را دیدند ایمان آوردند؛با اینکه بزرگترین تهدیدها را شنیدند، به فرعون، تهدیدها و امکاناتش لبخند زدند و گفتند: دستور بده ما را بکشند!

الله اکبر! برای انسان در یک لحظه یک سکه بزرگ است و تقاضای پاداش می‌کند و همان انسان یک لحظه بعد به فرعون می‌گوید دنیا که چیزی نیست! به دنیا و همه حکومت با نگاه حقارت می‌نگرند.اعراف۱۱۳_۱۲۶

این معجزه ات اتصال به خدا است و بهترین جای اتصال به خدا نماز است.

ما اگر شخصی را نشناسیم، نسبت به او برخورد و ادب و تواضع نخواهیم داشت؛ ولی اگر بدانیم که او دانشمندی عزیز و مبتکر و مخترعی است که افتخارات زیادی دارد،حتماً نسبت به او علاقمند می‌شویم.

حال اگر بدانیم:

نماز یعنی خدایی شدن؛

نماز یعنی اتصال بی‌نهایت کوچک با بی‌نهایت بزرگ ؛

نماز کلید نجات از قهر خداست؛

تمام کمالات در نماز نهفته شده و یک کارخانه آدمسازی است؛

آنگاه ممکن نیست که نسبت به نماز کوتاهی کنیم.

پیامبر گرامی اسلام می‌فرماید:  بهترین چیزی که خدا وضع کرده نماز است (الصلاة…خیر موضوع)الخصال،ج۲ص۵۲۳.