0⃣2⃣ راهکار ۲۰ ثانیه‌ای برای تشخیص اخبار جعلی

📲 در روزگاری که حجم انبوهی از پیام‌ها و اخبار، زندگی روزمره‌مان را احاطه کرده و مرز میان واقعیت و فریب رسانه‌ای گاه رنگ می‌بازد، ضرورت «سواد رسانه‌ای» بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.

🖲 هوش مصنوعی به خودی خود خطرناک نیست؛ اما سه نکته را باید در نظر داشت:

1⃣ نخست اینکه به هر ابزار یا محصول هوش مصنوعی که سریع و رایگان وعده‌ پاسخ یا خدمات می‌دهد، بیش از همه باید شک کرد؛ در دنیای رسانه، هرگاه چیزی رایگان باشد، احتمالاً «خودِ شما» محصول هستید.

2⃣ دوم اینکه همیشه از حفظ حریم شخصی و امنیت داده‌های خود مطمئن شوید. اگر برنامه‌ای از شما شماره، عکس یا اطلاعات بانکی می‌خواهد، توقف کنید.

3⃣ سوم اینکه نتیجه را با عقل تأیید کنید، نه با هیجان؛ زیرا برخی پاسخ‌های هوش مصنوعی بدون منبع یا مغایر با مستندات علمی هستند.

👌 اگر برای بررسی منابع وقت نگذاریم، باید وقت زیادی صرف کنیم تا باورهای غلطی را که بر اثر کمبود اطلاعات ایجاد شده جبران کنیم. همان‌طور که برای خرید یک جاروبرقی تحقیق می‌کنیم، برای پذیرش هر خبر هم باید تحقیق کنیم تا مهارت و دیدگاه انتقادی در ما تقویت شود.

👈 راهکار عملی، شناسایی چند منبع شاخص و قابل‌اعتماد به‌جای بررسی ده‌ها منبع پراکنده است. همچنین استفاده از «قانون ۲۰ ثانیه توقف» پیش از اشتراک‌گذاری محتوا (یعنی ۲۰ ثانیه فکر کنیم که «آیا این خبر ممکن است عملیات روانی باشد؟») می‌تواند جامعه را از موج‌سازی‌های رسانه‌ای نجات دهد.

👌 قبل از اینکه هر چیزی را باور کنید، ببینید چه کسی از باور شما سود می‌برد. بدانید فرستنده‌ پیام کیست و هدفش از ارسال آن پیام چیست. در واقع دانستن «سود»، مهم‌تر از دانستن «خبر» است.

👈 ما باید عادت کنیم قبل از هر کاری، برای چند ثانیه بایستیم و فکر کنیم: «چه کسی از باور من به این خبر سود می‌برد؟» این نگاه نقادانه، به‌خصوص در برابر هوش مصنوعی و اخبار جعلی، تنها راه ماست. اگر بتوانیم الگوهای مصرف رسانه‌ای خود و خانواده‌مان را اصلاح کنیم و هرگز یادگیری را متوقف نکنیم، می‌توانیم در این دنیای پرهیاهوی اطلاعات، مسیر درست را پیدا کنیم و قربانی فریب‌ها نشویم.