علت محرومیت از فیض فراگیر خداوند🔸

انسان همانند ظرفی است که زیر باران قرار گرفته باشد. شما اگر این ظرف را پشت‌رو بگیرید، به‌گونه‌ای که دهانۀ ظرف رو به زمین و پشت ظرف رو به بالا باشد، از هر طرف که باران ببارد، از پشت ظرف می‌چکد و توی ظرف، خشک‌وخالی می‌ماند.

انسان اگر حب دنیا داشته باشد، مانند آن است که کاسه‌اش را واژگون کرده، و دهانه‌اش را رو به خاک گرفته باشد. اگر من کاسۀ خودم را واژگون بگیرم و از رحمت واسع و مستمر الهی محروم شوم، تقصیری متوجه باران نیست؛ من ظرف را بد گرفته‌ام. رحمت خدا و لطف خدا پدیده‌هایی محدود نیستند؛ همیشگی و جاری‌اند. این ما هستیم که باید توفیق بهره‌گیری از آنها را داشته باشیم.

📖 تمثیلات علمی، صفحه ۲۲

لزوم تناسب مسئولیت و ایمان (آبگیره و طناب)🔸

هر کس مشکلاتش بیشتر است، باید ایمانش هم قوی‌تر باشد تا بتواند از عهدۀ مشکلات برآید. وقتی‌که از چاه آب می‌کشید، هرچه ظرفتان بزرگ‌تر باشد، باید طناب هم ضخیم‌تر، تابیده‌تر و محکم‌تر باشد.
استقامتِ طناب، به‌منزلۀ ایمان انسان است و آبگیره، مانند مشکلات. آن‌کس که می‌خواهد مشکلات بیشتری تحمل کند، باید بند ایمانش هم محکم‌تر باشد تا بتواند مشکلات را بکِشد. کسی که فرمانده پانزده نفر است، باید قوی‌تر از کسی باشد که عضو این پانزده نفر است و آن‌کس که می‌خواهد فرمانده صد نفر باشد، باید ایمانش هم بیشتر از آن کسی باشد که فرمانده پانزده نفر است.

📖 کتاب تمثیلات اخلاقی، جلد یک، صفحه ١۵

نشانۀ محبت خدا🔸

انسان وقتی با خدا صمیمی شد، اوّلین اثرش این است که دلش نمی‌خواهد سِرّ بین خودش و خدا فاش شود. دلش نمی‌خواهد هیچ کس خبردار بشود از آن رابطه‌ای که با خدا دارد. دلش می‌خواهد آن را قایم کند.

🔹آیت الله حائری شیرازی🔹

🔸نکته‌ای مهم دربارۀ نحوۀ بیان مشکلات سیاسی و اقتصادی در محیط خانه و نزد بچه‌ها🔸

با یک کم و زیاد [در مسائل سیاسی یا اقتصادی]، نباید سریع رنجیده شوی و داخل خانه با بچه‌ها صحبت ‌کنی. اگر مسئولی، اشتباهی دارد مطرح نکنید و بزرگش نکنید. بچه‌ها ظرفیت ندارند. اگر مدام از مشکلات گفتی، بچه نسبت به حکومت، عقده پیدا می‌کنند. اینهایی که بچه‌هایشان گروهکی شدند، یک علتش این بود که داخل خانه مدام علیه حکومت صحبت می‌کردند. خودش اصل حکومت را قبول داشت اما نق‌هایی هم داشت. بچه ظرفیت نداشت و در نتیجه دشمن حکومت شد و علیه حکومت اسلحه دست گرفت! بعد هم بچه اعدام شد. بعد هم می‌گفت: بچه‌ام چرا اینطور شد؟ کسی گفت: «همین که پای کرسی نشسته بودی و نق زدی، اینطور شد. ناراحتی‌هایی که داشتی به خانه منتقل کردی، نتیجه‌اش این شد!»

بچه، مثل حوضچه کوچک است که اگر یک پاره آجر بیندازی، نصف آبش بیرون می‌ریزد. آدم بزرگ، مثل یک استخر بزرگ است. یک سنگ ده‌مَنی هم که بیندازی داخل آن، آبش نمی‌پرد بیرون. تحمل اینها برای خودت آسان است، اما برای بچه‌ها آسان نیست. در صحبت‌های خانوادگی مواظب حکومت و علاقه بچه‌ها به حکومت باشید.

نقش نیت صادق در امربه‌معروف🔸

چاقوی جراحی: اگر دکتر با چاقوی کثیف جراحی کند، هرقدر هم بعد از عمل، محل جراحی را خوب ببندد و بخیه بزند، اما به علت استفاده از چاقوی کثیف، محل جراحی چرک و عفونت می‌کند. اینکه پشت سر بسیاری از امربه‌معروف‌ها، عفونت است، به این علت است که با زبانی که استریل نیست، امربه‌معروف می‌کنند.

در امر به معروف و نهی از منکر، نیت صادق به منزلۀ استریل کردن چاقو است. اگر نیت صادق نبود، در حین حل مشکل، یک مشکل جدید ایجاد می‌شود. شما وقتی می‌خواهید به کسی تذکر دهید باید سعی کنید که خودیّت در وجودتان حاکم نباشد. وقتی «خود» حاکم باشد، این «خود»، آلودگی است. این «خود»، آن تذکر را چرکین می‌کند؛ یعنی طرف مقابل، آن را به دل می‌گیرد؛ این زخم عفونت پیدا می‌کند. گاهی هم نمی‌داند چرا؛ اما می‌داند که از این تذکر دلگیر شد.

گاهی یک فرد به شخصی نصیحتی می‌کند، آن شخص متنفر می‌شود؛ اما شخص دیگری تندتر از او و سخت تر از او نصیحت می‌کند ولی باعث تنفر طرف مقابل نمی‌شود. آنجا که متنفر شده، علتش این است که احساس کرده می‌خواهند خودشان را به رخ او بکشند. می‌خواهند ضعف او یا قدرت خودشان را به رخش بکشند؛ آنجا که متنفر نشده، به این دلیل بوده که احساس کرده «خود» مطرح نیست.

📖 تمثیلات سیاسی اجتماعی، صفحه ۷۹